Ekstraklasa w XXI wieku

Ekstraklasa to najwyższa w hierarchii klasa ligowa rozrywek piłki nożnej w Polsce. Od rozpoczęcia rozgrywek wykorzystywano wiele formuł, które różniły się liczbą biorących udział drużyn oraz sposobem rozgrywki. W tym wpisie skupię się na ostatnich kilkunastu latach naszej rodzimej piłki.

Pierwsza interaktywna mapa przedstawia wszystkie drużyny, które brały udział w ekstraklasie w XXI wieku. Rozwijana po prawej stronie lista pozwala wybrać sezon rozgrywek.

Na mapę należy patrzeć z pewnym przymrużeniem oka, szczególnie na Śląsku, gdzie skupisko drużyn jest tak gęste, że herby zostały lekko przesunięte by poprawić jej przejrzystość.

Sezon 2000/2001 był pierwszym sezonem, którego finisz miał miejsce już w XXI w. Najwyższa klasa rozgrywkowa nosiła wtedy miano "I ligi" i liczyła 16 drużyn. By uatrakcyjnić rozgrywki w następnym sezonie wszystkie drużyny zostały podzielone na dwie równorzędne grupy A i B po 8 zespołów. Na wiosnę 4 najlepsze zespoły z każdej grupy walczyły o miejsca 1-8 w grupie mistrzowskiej, 4 najgorsze walczyły o miejsca 9-16 w grupie spadkowej. Ta formuła przetrwała tylko rok, w sezonie 2002/2003 znów wszystkie drużyny rozegrały ze sobą po dwa mecze w dwóch rundach. Przez następne dwa sezony, liczba drużyn biorących udział w rozgrywkach została zmniejszona do 14. Od rundy wiosennej sezonu 2004/2005 po długich negocjacjach władzom PZPN udało się pozyskać pierwszego w historii sponsora tytularnego,  "I liga" zmieniła się w "Idea Ekstraklasę". Następny sezon przyniósł następną zmianę, w skutek rebrandingu Idea zamieniła się w Orange a "Idea Ekstraklasa" w "Orange Ekstraklasę", liczba występujących drużyn została zwiększona do 16 i pozostaje taka aż do teraz. Sezon 2005/2006 to również sezon, w którym ekstraklasą zaczęła zarządzać spółka Ekstraklasa SA a nie tak jak dotychczas PZPN. Umowa z Oragne wygasła wraz z rozpoczęciem sezonu 2008/2009,  od tego momentu do 2011 roku oficjalna nazwa ligi to "Ekstraklasa". Od sezonu 2011/2012 do 2015/2016 sponsorem tytularnym ligi został T-Mobile co dało "T-Mobile Ekstraklasę". Od sezonu 2013/2014 została wprowadzona nowa formuła rozgrywek, która trwa do teraz. Po 30 kolejkach drużyny dzielone są dwie równe grupy, w których walczą o mistrzostwo Polski oraz o utrzymanie się w lidze. W sezonie 2016/2017 najwyższa liga znalazła kolejnego partnera tytularnego co skutkuje nową oficjalną nazwą - "Lotto Ekstraklasą".

Oto jak kształtowały się miejsca poszczególnych drużyn w rozgrywkach, grafika jest interaktywna, zachęcam do klikania.

Śledząc ścieżki wszystkich drużyn łatwo zauważyć różne "ciekawe przypadki". Oto niektóre z nich:
- Amica Wronki mimo zajęcia w sezonie 2005/2006 4 miejsca znika z ekstraklasowej mapy Polski, po fuzji z Lechem Poznań nowy/stary twór czyli Lech Poznań wykorzystuje jej licencje i gra w Orange Ekstraklasie mimo spadku
- za udział w aferze korupcyjnej, po sezonie 2005/2006 do niższych lig zostały zdegradowane Górnik Łęczna i Arka Gdynia
- Zagłębie Lubin i Korona Kielce po sezonie 2006/2007 zostają zdegradowane o jedną klasę rozgrywkową za korupcję
- sezon 2013/2014 rozpoczyna się bez Polonii Warszawa, która została rozwiązana, jej miejsce zajmuje Ruch Chorzów

Na koniec ciekawa mapa, na której można zobaczyć ilu reprezentantów ma każde województwo w wybranym sezonie ekstraklasy.

Województwa lubuskie, podkarpackie i opolskie to jedyne województwa, które w XXI wieku nie miały swojego reprezentanta w najwyższej klasie rozgrywkowej piłki nożnej. Od czasu spadku Stomilu Olsztyn w 2002 roku, również województwo warmińsko-mazurskie czeka na powrót. Wraz z początkiem sezonu 2016/2017 skończyła się dziewięcioletnia dominacja województwa śląskiego, teraz najwięcej reprezentantów ma Małopolska.